ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΟΣΦΥΑΛΓΙΑΣ

ΣΥΝΔΡΟΜΑ ΟΞΕΙΑΣ ΟΣΦΥΑΛΓΙΑΣ
α ί τ ι α :
-Μυοσκελετικά συμβάντα(όπως μυική διάταση,κήλη
μεσοσπονδυλίου δίσκου, σπονδυλολίσθηση)
-Σπονδυλίτιδες
-Εκφυλιστική σπονδυλαρθροπάθεια
-Συμπιεστικά κατάγματα(οστεοπόρωση,ca σπονδυλικής στήλης)

Η οξεία οσφυαλγία συχνά συνοδεύεται από άγχος που την επιδεινώνει .H συντηρητική αντιμετώπιση είναι η θεραπεία πρώτης επιλογής εκτός απο συγκεκριμένες περιπτώσεις.
Σε επιδεινούμενη νευρολογική συμπτοματολογία,σε σοβαρό κάταγμα,σε ιππουριδική συνδρομή και σε επανειλλημένα σοβαρά επεισόδια που κρατούν το άτομο για καιρό μακριά από την εργασία με ανάλογα σοβαρά κλινικά και ακτινολογικά ευρήματα ο γιατρός που παρακολουθεί τον ασθενή θα συστήσει χειρουργείο.
Συχνότερα,η οσφυαλγία σχετίζεται με τραυματισμό ή μηχανική τάση που υπερβαίνει τις βιομηχανικές ικανότητες των δομών της περιοχής της μέσης .Ο πόνος επέρχεται όχι μόνο λόγω της επερχόμενης βλάβης αλλά και ως συνέπεια της φλεγμονώδους αντίδρασης του οργανισμού και του οιδήματος της περιοχής που πιέζει τις νευρικές ίνες.
Επομένως για τις περιπτώσεις αυτές η συντηρητική θεραπεία συνίσταται αρχικά σε αναλγητική φυσικοθεραπεία η οποία μπορεί να περιλαμβάνει,ανάλογα με τα προβλήματα υγείας του κάθε ασθενούς,φυσικά μέσα,κρύο ή θερμό,ηλεκτροθεραπεία(TENS,διαθερμία),
διακοπτόμενο υπέρηχο,και οπωσδήποτε χειρομάλαξη των μυών της οσφυικής μοίρας.Η
μυική χαλάρωση και αναλγησία με τη χρήση του μηχανήματος biofeedback έχει καλά αποτελέσματα.Έχω δεί να επέρχεται μεγάλη ανακούφιση σε ασθενείς με βαριά οσφυαλγία που ακολούθησαν υδροθεραπεία(δινόλουτρο ή πισίνα).
Απαραίτητη είναι και η λήψη αναλγητικών ,κατά προτίμηση αντιφλεγμονωδών ,εφόσον δεν υπάρχει αντένδειξη ,για 10 ημέρες ώστε να επιτευχθεί η αντιφλεγμονώδης δράση τους και όχι περισσότερο για τις παρενέργειές τους.Η λήψη πρέπει να γίνεται μετά το φαγητό πάντα, και καλό είναι να συνοδεύεται από λήψη γαστροπροστασίας μισή ώρα πριν το φαγητό.Χρήσιμη είναι επίσης και η χορήγηση μυοχαλαρωτικών των σκελετικών μυών.
Σε περίπτωση αντένδειξης των αντιφλεγμονοδών η λήψη αναλγητικών κάθε 4-6 ώρες τις πρώτες μέρες της κρίσης επιβάλλεται.Πιο δυνατά ναρκωτικά δεν χρειάζονται στις οξείες καταστάσεις αφου αρκεί η μυοχαλάρωση,η αναλγητική φυσικοθεραπεία,τα απλα αναλγητικά και η αποφυγή πολλών μετακινήσεων και επώδυνων στάσεων και κινήσεων για τις πρώτες 2 εβδομάδες.
Αυτό που έχει αποδειχθεί απο μετρήσεις της πίεσης των μεσοσπονδύλιων δίσκων σε διάφορες θέσεις και στάσεις είναι ότι η κάμψη των ισχίων και των γονάτων με το άτομο σε υπτια ή πλάγια θέση είναι αυτή που εξασφαλίζει τη μείωση της μεσοσπονδύλιας πίεσης και τη διάνειξη των μεσοσπονδύλιων διαστημάτων.Γι'αυτο και η εμβρυική στάση είναι η καλύτερη όταν ξαπλώνει ο άρρωστος.Επίσης η εγερση απο το κρεβάτι πρέπει να γίνεται με το να έρθει ο ασθενής πρωτα από την ύπτια σε πλαγια θέση.Ακόμα, η μαλακή κάμψη της μέσης από καθιστή θέση ανακουφίζει με τον ίδιο μηχανισμό.
Θεωρείται σήμερα ,αντίθετα με παλιότερα που ο κλινοστατισμός ήταν η θεραπεία για τον πόνο της μέσης,οτι η παραμονή στο κρεβάτι δεν πρέπει να υπερβαίνει τις 3 μέρες ,με εξαίρεση τις βαριές περιπτώσεις,ώστε να μην προλάβουν να δημιουργηθούν οι επιπλοκές του μακροχρόνιου κλινοστατισμου(απώλεια οστικής μάζας,μυική εξασθένηση) .Σημαντικό είναι να υπάρχει ένα καλό στρώμα,σχετικά σκληρό και σταθερό.Και βέβαια,ο ασθενής θα πρέπει τον πρώτο καιρό να αποφεύγει τις πολλές μετακινήσεις και τις κοπιαστικές εργασίες
Καλό είναι ακόμα να χρησιμοποιηθεί μια μαλακή οσφυική ζώνη που θα υποστηρίζει την σπονδυλική στήλη(Σ.Σ.) και τους μύες στη βάδιση και κατά τη διάρκεια δραστηριοτήτων .Η ελλάτωση της κίνησης στη σπονδυλική στήλη μπορει να επιτευχθεί εαν η ζώνη( η όρθωση καλύτερα)εκτείνεται απο την κατώτερη οσφυική μοίρα της Σ.Σ. έως τους μείζονες τροχαντήρες Αυτή η ελλάτωση της κινητικότητα της Σ.Σ. ελαττώνει σημαντικά τον πόνο και περιορίζει την ανάγκη παραμονής στο κρεβάτι.Βέβαια ο περιορισμός της κίνησης οδηγεί σε αδυναμία των μυών της οσφυικής μοίρας .Για το λόγο αυτό είναι σημαντικό ναξεκινήσει η μυική ενδυνάμωση ραχιαίων κοιλιακών,γλουτιαίων μυών αμέσως όταν ηρεμήσει ο πόνος ,στην αρχή ισομετρικά(απλή μυική σύπαση χωρίς κίνηση )και αργότερα όταν εξαφανιστει ο πόνος με ασκήσεις που δεν καταπονούν τη μέση.
Η μυική ενδυνάμωση,τόσο των μυών που περιβάλλουν τη σπονδυλική στήλη,όσο και όλων των μυών του σώματος αποτελεί το δεύτερο στάδιο της φυσικοθεραπείας.Πρέπει να εξασφαλιστεί η μυική ισορροπία όλων των μυών του σώματος και να διδαχτεί ο ασθενής βασικές ασκήσεις που θα επιτελεί καθημερινά ώστε να διατηρεί ενα ικανοποιητικό μυικό σύστημα που θα στηρίζει την σπονδυλική στήλη.Η συντηρητική αυτή θεραπεία θα επιτρέψει στον ασθενή να επιστρέψει στις καθημερινες του δραστηριότητεςσε 2-8 εβδομάδες.Σε πιο δύσκολες περιπτώσεις ,ο ασθενής είτε θα αλλάξει πόστο στη δουλειά του αν είναι βαρύ ή θα επιτρέψει σε 12 εβδομάδες κάνοντας τροποποιήσεις στον τρόπο που εκτελεί τις διάφορες πράξεις.
Το δεδομένο είναι ότι μια κρίση οξείας οσφυαλγίας μπορεί να αντιμετωπιστεί συντηρητικά μεβραχεία ξεκούραση,προσοχή στις κινήσεις και περιορισμό των μετακινήσεων φυσικοθεραπεία,υδροθεραπεία,χρήση μαλακής ζώνης και λήψη αντιφλεγμονοδών για 10 μέρες,εφόσον δεν εμπίπτει στην κατηγορία παθήσεων που χρήζουν άμεσα χειρουργείο.
Απο κει και πέρα το θέμα είναι α)να μην πέσει στην παγίδα ο ασθενής κι επειδή αισθάνεται καλά ξαναγυρίσει νωρίς στις συνήθειές του ή σε λανθασμένους τρόπους στάσης και κίνησης(είναι απαραίτητη μια εκτίμηση των συνηθειών του και ενδεχομένως η επανεκπαίδευσή του), β)να γυμνάζει καθημερινά τους μυς που στηρίζουν τη σπονδυλική στήλη και ακόμα καλύτερα ολόκληρο το σώμα και γ)αν η αιτία είναι μια δισκοκήλη, το άτομο επιπλέον να κάνει προληπτικά 3 φορές το χρόνο από 10 φυσικοθεραπείες για να αναχαιτίζει την εξέλιξη του προβλήματος.Κάτι επίσης σημαντικό είναι να χαλαρώνει και την ψυχή του με κάτι που τον ευχαριστεί καθημερινά,αφου αυτα τα δυο αποτελούν την ενότητα του ανθρώπου και μοιραία αλληλοεπηρεάζονται. Ο θεράπων γιατρός οφείλει μέσα απο τη συζήτηση να τον ενθαρρύνει σ'αυτό,να του προτείνει τρόπους που πιστεύει οτι του ταιριάζουν και αν κρίνει να τον παραπέμψει σε κάποιο ειδικό της ψυχικής υγείς(ψυχίατρο ή ψυχολόγο ανάλογα)ο οποίος θα τον βοηθήσει στη βελτίωση της ποιότητας της ζωής του.